Een goede basis is het halve werk (deel 2)

Vorige keer heb je kunnen lezen over de wakkertijden voor je baby. Naast dat dit heel belangrijk is voor de basis van slapen spelen ook slaapassociaties een belangrijke rol bij de basis.

Ik zal beginnen met vertellen wat slaapassociaties zijn.

Slaapassociaties zijn eigenlijk de hulpmiddelen die je baby nodig heeft om te kunnen slapen. Deze slaapassociaties kunnen we onder verdelen in afhankelijke en onafhankelijke slaapassociaties.

Afhankelijke slaapassociaties

Dit zijn hulpmiddelen waarbij je baby iemand anders (jouw als ouder) nodig heeft om te kunnen slapen. Een voorbeeld van een afhankelijke slaapassociatie is het in slaap wiegen van je baby. Ook het in slaap vallen op een voeding is een veel voorkomende afhankelijke slaapassociatie.

Onafhankelijke slaapassociatie

Dit zijn hulpmiddelen die je baby zelf kan bedienen (of die standaard aanwezig zijn). Hierbij kun je denken aan een slaapzakje, een speen (hoewel je hiervoor soms wel vaak je bed uit moet om deze weer te geven, maar uiteindelijk leren ze om deze zelf weer in te doen ;-)).

Zoals gezegd helpt een slaapassociatie je baby om te kunnen slapen, maar het helpt ook om na één slaapcyclus de volgende cyclus te pakken en op die manier langere slaapjes te doen overdag en in de nacht.

Zijn afhankelijke slaapassociaties dan altijd slecht?

Nee, zeker niet. Afhankelijke slaapassociaties zijn eigenlijk pas een probleem als je merkt dat je baby daardoor moeite heeft met slapen. Je ziet wel gebeuren dat baby’s minder diep slapen als ze in slaap geholpen worden. De slaapjes zijn minder diep en vaak kort. Na één cyclus wordt de baby dan weer wakker en het lukt hem dan niet zelf om verder te slapen.
Maar het gebeurd ook vaak genoeg dat je baby het gewoonweg heerlijk vind om bij jou in slaap te vallen en lukt het hem wel om meerdere cycli achter elkaar te plakken.
Je snapt vast dat in het eerste geval de afhankelijke slaapassociatie voor problemen kan zorgen en in het tweede geval niet.

Je hoort wel zeggen dat je baby zelfstandig in slaap moet vallen. Dat heeft hier mee te maken. En zoals je hierboven kunt lezen hoeft je baby nog niet eens zelf in slaap te vallen, hij moet alleen wel leren om zelfstandig meerdere cycli achter elkaar te plakken.

Wat helpt om mijn baby “zelfstandig” in slaap te laten vallen?

Een pasgeboren baby slaapt het liefst bij zijn ouders. En dat is prima. De tijd om zelfstandig te gaan slapen komt vanzelf. Vanaf een week of zes kun je gaan starten met een bedtijdritueel. Door elke avond hetzelfde te doen voordat je je baby op bed legt, geef je een seintje dat het tijd is om te gaan slapen. Je past je handelen hier ook op aan, je bent rustiger, praat zachter en zorgt voor een zacht lichtje ipv heel fel licht. Dit zijn allemaal tekenen voor je baby dat het tijd is om te gaan slapen. Dit samen met het juiste ritme helpt je baby om lekker te slapen. Een bedtijdritueel kun je niet alleen in de avond, maar ook overdag toepassen. Hierbij hoeft het ritueel op de dag niet zo uitgebreid te zijn als voor de nacht. Door elke dag hetzelfde te doen leer je je baby de onafhankelijk slaapassociaties. Daarnaast is het heel belangrijk dat je baby zich veilig en prettig voelt. Anders is slapen sowieso een enorme uitdaging.

Voorbeeld van een afhankelijke slaapassociatie die niet voor problemen zorgt:

Een voorbeeld uit mijn eigen ervaring. Mijn jongste zoontje ligt al vanaf zijn geboorte veel bij ons. Hij slaapt overdag voornamelijk op ons. In de nacht slaapt hij wel op zijn eigen bedje, totdat hij wakker wordt, dan ligt hij weer bij ons. Hij heeft dat nodig en ik stiekem ook. Vanaf een leeftijd van drie maanden ben ik gestart met hem overdag op zijn eigen bedje te laten slapen. Ik ging naar boven, deed hem zijn slaapzakje aan en ging met hem op de stoel zitten om te knuffelen. Zo viel hij in slaap en kon ik hem in zijn eigen bedje leggen om verder te slapen. Hij sliep daarna goed en kon ook meerdere cycli koppelen. Tegen de tijd dat hij zes maanden was, werd het moeilijker om hem in slaap te wiegen. Hij gaf hiermee duidelijk aan dat hij het vanaf dat moment wel zelf kon. Nu kan ik hem op bed leggen voor een slaapje en valt hij meestal binnen een paar minuten zelfstandig in slaap.
Belangrijke les in deze: volg je kindje en maak je niet al te druk. Als je baby goed slaapt en tevreden is, dan is het helemaal goed. Loslaten en je bewust zijn van wat je doet, waarom je het doet helpt al een heel stuk bij jou en bij je baby om lekker te slapen.

Dus de basis van slapen is:

Weten hoe het zit met wakkertijden en de slaapcyclus en je houden aan het ritme wat past bij de leeftijd van je baby.
Je bewust zijn van de slaapassociaties en zorgen voor vooral onafhankelijke slaapassociaties.