Tijdens de zwangerschap

Bijna 9 %van de Nederlandse vrouwen rookt de gehele zwangerschap door. Dit percentage is onder laag opgeleide vrouwen zelfs 22%. Wanneer je rookt of meerookt tijdens de zwangerschap, loopt de baby grote risico’s. Ook heb je zelf meer kans op complicaties:

Vergroot roken de kans op een miskraam?

Vrouwen die roken, hebben een grotere kans op een miskraam. Van elke tien zwangerschappen eindigt er één in een miskraam. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 20.000 vrouwen hiermee te maken. Het inademen van sigarettenrook – zowel zelf roken als meeroken -, vergroot het risico op een miskraam, net als overmatig alcohol- of koffiegebruik en ernstig overgewicht. Als de moeder tijdens de zwangerschap heeft gerookt, sterft het kind ook vaker tijdens de geboorte, of na de geboorte (wiegendood).

Vroeggeboorte door roken?

Roken vergroot de kans op een vroeggeboorte, dat wil zeggen dat de baby vóór de 37e week van de zwangerschap wordt geboren. Kinderen die te vroeg worden geboren hebben vaak een moeilijke start doordat de organen nog niet volledig ontwikkeld zijn. Problemen met de ademhaling, de bloedsomloop, de zuurstofvoorziening in de hersenen en andere vitale organen kunnen het gevolg zijn. Ook komen infecties, voedingsproblemen en onderkoeling vaker voor.

Roken = Lager gewicht baby = moeilijkere bevalling

Vrouwen die de hele zwangerschap blijven roken, krijgen een baby die zo’n 150-250 gram minder weegt. Regelmatig meeroken leidt tot een 15-100 gram lichtere baby. De bevalling van een te licht kind is moeilijker, omdat het kind zwakker is. Er moet dan sneller worden ingegrepen (met bijvoorbeeld een keizersnede of inknippen). Direct na de bevalling hebben baby’s met een lager geboortegewicht meer moeite om zichzelf warm te houden en meer kans op een laag bloedsuikergehalte. Op latere leeftijd hebben deze kinderen vaker last van gedragsproblemen, vooral als de groeivertraging in het begin van de zwangerschap is ontstaan.

Placenta verhoogt het risico op loslating

Loslating van de placenta betekent dat de moederkoek (placenta) los komt van de wand van de baarmoeder. Hierdoor krijgt de baby geen zuurstof meer. Normaal gesproken laat de placenta pas los van de baarmoeder, nadat de baby geboren is. Maar bij een placentaloslating gebeurt dat dus al voor de geboorte. Roken tijdens de zwangerschap verhoogt het risico op een placentaloslating, net als alcohol en het gebruik van sommige drugs.

Wat kun je op de lange termijn voorkrijgen?

• Benauwdheid, hoesten en astma bij de baby
• Hersenbeschadiging door de nicotine: op latere leeftijd mogelijk ADHD, leerproblemen en een lagere intelligentie.
• Er is zelfs een verband tussen roken tijdens de zwangerschap en obesitas bij het kind op latere leeftijd. Nicotine beïnvloedt de spijsvertering en kan deze bij ongeboren baby’s blijvend veranderen. 

Waarom is roken tijdens de zwangerschap ongezond?

• Als je zelf schadelijke stoffen in je lichaam krijgt, zoals bij roken, ruimen je lever en nieren deze stoffen grotendeels op. Bij ongeboren kinderen zijn die organen nog niet ‘af’. Schadelijke stoffen kunnen bij ongeboren kinderen daarom langer in het bloed blijven en meer schade aanrichten.
• Ongeboren kinderen zijn negen maanden lang volop in ontwikkeling. Dat is een kwetsbare fase. Als het misgaat, zijn de veranderingen vaak blijvend. 
• Tabaksrook bevat nicotine en koolmonoxide. Nicotine vernauwt de bloedvaten, onder andere de bloedvaten die voeding en zuurstof naar de baby vervoeren. Koolmonoxide neemt in het bloed de plaats in van zuurstof, waardoor het bloed minder zuurstof kan bevatten. De baby krijgt door roken dus minder zuurstof en minder voedingsstoffen. 

Misverstanden zwangerschap en roken

• De stress van stoppen is erger voor de baby dan doorroken.
• Je hoeft pas te stoppen als je weet dat je zwanger bent.
• Een lichte baby geeft een makkelijke bevalling.
• De rook komt niet bij je kindje.
• Mijn buurvrouw heeft ook gerookt en een gezond kind gekregen.

Conclusie van roken tijdens de zwangerschap

Eigenlijk kan ik er erg kort over zijn. Er zijn bewezen negatieve risico’s om door te blijven roken tijdens de zwangerschap. Lukt het niet om alleen te stoppen? Zoek dan hulp en ondersteuning vanuit je omgeving! Geef niet bij voorbaat op en probeer het in elk geval. Je verloskundige of huisarts kan je hierbij ook op pad helpen.

V-MIS – Verloskundigen minimale interventie strategie

Sinds 2001 kunnen verloskundigen gebruik maken van de V-MIS (Verloskundigen minimale interventie strategie) bij de begeleiding van rokende zwangere vrouwen. Dit is een stoppen-met-rokenbegeleiding die volgens 7 opeenvolgende stappen verloopt. Op de Interventiekaart V-MIS kan de verloskundige bijhouden welke stappen zijn gezet. Wanneer de V-MIS stapsgewijs wordt gevolgd, is dit een effectieve interventie. Je kunt hier dus ook gericht naar vragen bij je verloskundige.

Bron: https://www.rokeninfo.nl/zwanger/tijdens-de-zwangerschap | https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/roken/vraag-en-antwoord/risico-roken-zwangerschap | https://www.knov.nl/vakkennis-en-wetenschap/tekstpagina/864-2/roken-en-zwangerschap/hoofdstuk/1221/roken-en-zwangerschap